ครอง คือ ระบบการปกครอง ได้แก่ตัวบทกฎหมายโบราณมี 14
ข้อ เรียกว่าครอง 14
มีครองที่พระเจ้าแผ่นดินจะกระทำต่อไพร่ฟ้าของท่านและครองที่ราษฎรจะทำต่อราษฎรด้วยกัน ในที่นี้จะกล่าวเพียงครองที่ราษฎรจะทำต่อราษฎรด้วยกันเท่านั้น คือ
1.เมื่อได้ข้าวใหม่หรือผลหมากรากไม้ใหม่ ให้บริจาคทานแด่ผู้มีศีลแล้วตนเองจึงบริโภคและให้แจกแบ่งแก่ญาติพี่น้องด้วย
2.อย่าจ่ายเงินแดงอย่าแปลงเงินกว้างและอย่ากล่าวคำหยาบช้ากล้าแข็งต่อกัน
3.ให้ทำกำแพงบ้านของตน แล้วสร้างหอบูชาเทวดาไว้สี่มุมของบ้าน
4.ให้ล้างเท้าก่อนขึ้นเรือน
5.เมื่อถึงวันศีล(วันพระ) 7-8 ค่ำ
14-15 ค่ำ
ให้บูชาก้อนเส้า(เตาไฟโบราณ)
บูชาแม่คีไฟ บูชาแม่ขั้นบันได บูชาประตู
บ้านเรือนที่ตนอาศัยอยู่
6.ให้ล้างเท้าก่อนจะนอนในเวลากลางคืน
7.ทุกวันศีล(วันพระ)ภรรยาต้องนำดอกไม้ ธูป
เทียนมาบูชาสามี และให้เอาดอกไม้ ธูป
เทียนไปถวายสังฆเจ้า
8.ทุกคืนเดือนดับและคืนเดือนเพ็ญ ให้นิมนต์พระสงฆ์มาสวดที่บ้านแล้วทำบุญใส่บาตร
9.เมื่อภิกษุมาบิณฑบาต อย่าให้ท่านคอย ห้ามสัมผัสบาตร ห้ามสัมผัสตัวภิกษุสามเณร ต้องถอดรองเท้าก่อนใส่บาตรทุกครั้ง ห้ามกางร่ม
ห้ามเอาผ้าคลุมศรีษะ
อย่าอุ้มลูกจูงหลานและห้ามถือศัตราอาวุธต่างๆ
10.เมื่อภิกษุเข้าปริวาสกรรม ให้มีขันข้าวตอก ดอกไม้ ธูป
เทียนและเครื่องอัฏฐะบริขารไปถวายท่าน
11.เมื่อเห็นพระภิกษุสงฆ์ผ่านมา ให้นั่งลงยกมือไหว้แล้วจึงค่อยเจรจา
12.อย่าเหยียบเงาเจ้าภิกษุตนมีศีลบริสุทธิ์
13.อย่าเอาอาหารที่ตนหรือคนอื่นกินแล้วไปถวายให้แก่สังฆเจ้าและอย่าเอาอาหารตนกินแล้วมาให้สามีตนกินต่อ
14.อย่าเสพกามคุณในวันพระ วันเข้าพรรษา
วันออกพรรษา วันมหาสงกรานต์ และวันเกิดของตน
*อ้างอิง : หนังสือประเพณีโบราณไทยอีสาน โดยปริญญาณ
ภิกขุ(ดร.ปรีชา พิณทอง)
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น